Een archetypische vrucht die iedereen kent. (toch?) En ze bewijst dat we veel meer uit de natuur kunnen eten dan op het eerste gezicht aantrekkelijk lijkt. Je moet alleen even weten hoe. Bij de mispel weet iedereen dat ze rot moeten zijn. Maar bedoeld wordt eigenlijk; bevroren. Na een paar nachtvorsten worden ze zoet.
Het is een gemakkelijk zelfbestuivend klein boompje of struik. Een keer in de paar jaar snoeien is voldoende.

Helaas te groot voor verzending.

Rijkbloeiend, snelgroeiend en blijft lang aantrekkelijk in de herfst. De uitstraling is wat natuurlijker, wat zachter, het hoogtepunt ligt na de bloei.

Gevonden door Max Riedelsheimer en vernoemd naar een groot Duits botanicus.

Klassiek riet.

En nog een vrij nieuwe met herfstkleur.

We vonden het al prachtig bij 'Sioux'. Deze wordt nog veel roder.

Indianenzomer uit China.

Ik snap het niet meer helemaal. Maar deze is best indrukwekkend.

Vroegbloeiende soort met roodbruine pluimen aan mooie lange stelen. Voor rijke vochtige plekken liefst in de zon. Het smalle glanzende blad dat tot iets over de helft van de hoogte komt blijft in zachte winters groen. Deze zaait zich bij ons uit, dat is niet problematisch, wat te veel is is makkelijk te verwijderen.

Een zelden aangeboden, meer natuurlijke soort uit de bergen van Taiwan.

De kleur van deze nog vrij nieuwe nieuwe compacte dwerg werd ergens 'lavendelroze' genoemd zag ik. Misschien kunnen we het dan ook rozen-purper noemen? Kleuren-analfabetie is nog best wijd verspreid.

Dit is gewoon een lekker geurig dwergje met heerlijk pittige eetbare donkerroze bloemen die je uit het kroontje trekt en over je salade strooit.

Hoe moeilijk is dat?

'Beauty of Cobham' is een van de beste klassieke cultivars van Monarda. De roze bloemen met donkerrode schutbladen zijn erg mooi. Helaas wel wat meeldauw gevoelig. Zet hem midden in de border, dan zie je het niet. De plant heeft er verder weinig last van.
Monarda heet 'bergamot' vanwege de heerlijke geur die lijkt op die van Citrus bergamia. Het is een opwekkende, vrolijk makende geur. Je kunt de bloemen in salade strooien en er thee van maken.

Dit is een nog tamelijk nieuwe compacte lage vorm die zeer rijk bloeit.

Door de uitbundige bloei en bolvormige groeiwijze is ze ook geschikt als potplant.

ik raad dat af omdat ze voortreffelijker is in je border, maar het kan.

Fruitige dwergen zijn helemaal in.

Violet wordt vaak blauw genoemd, daarom wordt hiervan wel gezegd dat het een blauwe bergamot is. Het is in ieder geval een fijne, magische kleur.
De bloemen bevatten wat wit, boven lichtgroen schutblad met een rode nerf. Na de bloei is Monarda erg moe wat zich kan uiten in de vorm van meeldauw. Deze heeft daar weinig last van. Mochten ze toch wit worden knip ze dan gerust tot de grond terug.

Een vrij recente compacte rode met fijn donker getekend blad. Zeer laag en bolrond van vorm.

Vooralsnog volledig meeldauw vrij.

Trek de bloemen uit het bloemhoofd voor eetlust opwekkend pittig sla strooisel.

Geurig vuurwerk.

Zeer grote bloemen, echt waar, kanjers!

Nieuw uit de VS.

Net als 'Blue Moon' een dwergvorm uit de Sugar Buzz serie van Walters Gardens en dus geselecteerd op meeldauw resistentie.

Lekker laag en roze, maar dus ook eetbare bloemen en heerlijk geurend.

De bloemen passen qua kleur beter bij dessert lijkt mij, maar ik weet natuurlijk niet precies hoe creatief je bent.

Deze uit de in 2014 geïntroduceerde semi-dwerg maakt deel uit van de 'Sugar Buzz' serie van Walters Gardens en is tot nu toe meeldauw resistent.

Ze vormt een rijk bloeiende bolronde pol.

De meeste cultivars bevatten net als deze voornamelijk Monarda didyma bloed en vereisen een tamelijk vochtige grond. Monarda fistulosa cultivars verdragen droogte beter.

Squaw' is verbeterde 'Cambridge Scarlet' voor wat meeldauw gevoeligheid betreft. Ze hebben dezelfde bloemen en ook de geur komt overeen.

De bouw van de plant is er helaas iets minder op geworden.

Goed geurend rood.

Witte bloemen met lichtgroen schutblad.
Heerlijk, ook als snijbloem.

Op een of andere manier lijken witte bloemen gevoelsmatig minder geschikt om te eten, ook al is dat natuurlijk onzin. Neem maar gerust lekker schuimige hap sneeuwwitje.

Deze in de witte border is een no-brainer.

Maagdelijk lekker.

Roomse kervel komt oorspronkelijk uit mediterrane berggebieden. Ze komt in Nederland verwilderd voor.
Toen we nog verse kruiden aan de groothandel leverden mochten we er grote bossen van snijden. Daar werd meestal kruidenboter mee gemaakt. Het blad maakt deel uit van het Gelderse'Kruutmoes'. Ook de zaden zijn eetbaar. Als vaste plant is ze veel makkelijker dan eenjarige echte kervel. Je kunt er ook stiekem kervelsoep mee maken. Zeer geliefd bij nuttige insecten.

Zacht fijn blad en subtiele aartjes.
Of het nu bloeit of net niet meer is slecht te zien. Dit gras ziet er altijd even geweldig uit. Ook in de winter.
Liever niet knippen, zeker niet als ze niet aan de groei zijn. Hoeft ook niet, je trekt het dorre blad er in het voorjaar makkelijk uit.
Het waait lekker met elke wind mee.
Plant het overal massaal tussen, (denk aan Echinacea en Salvia) het is heerlijk.
Waar het kan laat je de zaailingen staan.

Dit is een blij makend goede nieuwe Nepeta. Ze is compact en laag maar bloeit bovendien van top tot teen, vanaf de grond dus. Ze heeft donkere stengels en als de bloemetjes uitvallen zijn ook de rode calyxen nog sierlijk. Als het echt over is mag je haar diep terugknippen voor herbloei.

Ze bloeit relatief vroeg en lang.

Makkelijk en.... Purr-fect.

Hier kun je op bouwen; grijzig blad, doorbloeiend, gemakkelijk.
Ik raak nog wel eens verstrikt in discussies met klanten die een lage zoeken wanneer ik deze aanbeveel boven de volgens hen lagere 'Walkers Low'. 'Six Hills Giant' is lager, groeit meer in de breedte en heeft een iets zachtere kleur. 'Walkers Low' is vernoemd naar een tuin met die naam.
Als de bloei wat minder wordt; afknippen tot de grond, dan beginnen ze opnieuw. Dat kan wel drie keer per jaar.

De zacht-roze bloemen en rode kelkblaadjes scheppen samen de diepte die de naam suggereert. In Nederland ontstaan bij Coen Janssen toen hij wat zaad dat hij van Brian Kabbes kreeg uitzaaide. Daar zijn collega's voor.

De plant werd in Engeland benoemd. Men vond het een zeer mooie, makkelijke en bruikbare plant.

Lage en sterk aromatische selectie. De naam werd bedacht door Brian Kabbes die de zaailing vond en benoemde tijdens een stevige griep. Het blad ruikt, viel hem zelfs toen nog op, fris naar citroen met wat extra kruiden.
Lang bloeiend ideaal vulmateriaal zoals we van Nepeta gewend zijn. Wel een keer terugknippen in de zomer.

De bloemen zitten in kleine kransjes om korte stelen.

Lekker doorbloeiend wit semi-kruipertje met zilverachtig blad.

Dit sneeuwvlokje heeft een lichte voorkeur voor een droge, warme, zonnige borderrand maar kan ook vakken in de halfschaduw vullen.

Eenvoudig randplantje.

Het basis materiaal voor de romantische tuin. Een betrouwbare, goed doorbloeiende plant, voor liefst volle zon. Let op: de naam slaat op de herkomst, een Engelse tuin, niet op de grootte. 'Walker's Low' is hoger en meer rechtop groeiend dan 'Six Hills Giant', bovendien ietsje donkerder.

Ze kan, als je op tijd diep terug knipt, tot drie keer bloeien per seizoen.

Combineer ze met rozen, Astrantia of een gele Achillea.

Lang bloeiend met sprekende 4 cm lange blauw-paarse bloemen rondom de stengel in etages.
Een sterke en gemakkelijke vaste plant. Ze kan helaas na jaren soms plotseling verdwijnen dus misschien is ze wat kortlevend.
Geweldig in combinaties met bijvoorbeeld Helenium of Achillea.

Die donkere etage aren heb je gewoon nodig.

Deze zeer recente introductie vormt compacte lage struikjes van 30 cm hoog en 40 cm breed.

Ze bloeien, als je de uitgebloeide bloem af en toe verwijdert de hele zomer door. Je mag ze tussen door ook een keer tot de grond afknippen.

Zeer makkelijke planten.

Make your cat purr.

Heel fijntjes is deze hop-marjolein met bellen die bij een wat oudere plant lang uitgroeien.
De bellen zijn veel kleiner en fijner dan die van 'Kent Beauty' maar uiteindelijk wel langer.
Ze is prima winterhard qua temperatuur; hoe kouder hoe beter. Maar ze staat daarbij wel graag droog.

Een typische bergplant zoals je ze in Turkije en Syrië wel tegenkomt.