Een prairie plant omdat we daar nu eenmaal allemaal al lang of binnenkort iets mee willen.

Pas op met winter nattigheid. Lage temperaturen deren niet.

Maak ze steviger door ze in het voorjaar, of direct na de bloei te knippen.

Donker groen - purper blad en fantastisch sprekende paarsblauwe bloemen heeft deze vrij recent (1996) in China gevonden plant.

Ze groeit er van nature op vochtige beschaduwde plekken langs bergbeekjes.

Indrukwekkend en wellicht de allerbeste blauwe.

Hazelaars zijn makkelijke struiken die zichzelf, of elkaar over grote afstanden via de wind bestuiven. Ze zijn een goede en vooral zeer vroege bron van stuifmeel voor bijen en andere nuttige insecten.

Snoei bij een oude struik om de paar jaar oude takken helemaal tot de grond terug. Verder hem je er geen omkijken aan.

'Cosford' draagt al op jonge leeftijd en geeft heerlijke zoete hazelnoten.

Als je een hazelaar wil planten voor de noten dan is dit een goede keus. Ze geeft laat; eind september-oktober een goede opbrengst van zeer grote glanzende vruchten.
Omdat mannelijke en vrouwelijke bloemen niet tegelijk bloeien hebben hazelaars veel baat bij een bestuiver. Goede bestuivers voor deze zijn: Lange Spaanse', ´Cosford´ en ´Webb´s Prize Cob´.
Maak je hier niet te druk over, meestal zorgt een wilde zaailing in de buurt ook prima voor bestuiving.

Grote, heerlijk zoete noten in clusters van 2 of 3, soms meer.

Goede bestuivers voor deze zijn: 'Halle'sche Riesen' en ´Cosford´ maar ze zijn ook voldoende zelfbestuivend.

Lekker een winter voorraadje aanleggen.

Je verwacht het niet, ik was tenminste verbaasd toen ik ze voor het eerst in Zuid Frankrijk in het wild tegenkwam. Ze komen wild voor van Zuid Frankrijk tot de Oekraïne. 'Royal Purple' is een ouderwetse plant, eentje uit mijn jeugd. Gewoontjes, maar ook heel speciaal met haar wolken miniscule bloemetjes die de struik volledig kunnen verbergen.

Ouderwets makkelijk ook.

Zo sierlijke groente dat je er amper van durft te eten. Het indrukwekkend van purperpaars naar grijs verkleurend blad wordt gekroond met de smakelijkst uitziende broccoli op aarde en als je daar vanaf weet te blijven die heerlijke witte wolken. Als groente is het jonge blad, gebleekt, een delicatesse. Bedek hiervoor de plant met een omgekeerde bloempot. Jaarrond is het jonge blad heerlijk in groentegerechten:
Zeelicatesse.

De term zeekool is eigenlijk gereserveerd voor Crambe maritima. Officieel is het bolletjeskool.
Ook van deze is het blad eetbaar. Maar bij Crambe orientalis en cordifolia gaat het vooral om die fantastische bloemen explosie.
Crambe cordifolia vergt veel plaats voor dat spektakel, deze is wat meer bescheiden qua omvang maar bloeit net zo explosief. Daarmee doe je vlinders, bijen en jezelf een groot plezier.

Deze verbeterde vorm van de oude 'Lucifer' is net zo'n makkelijke vaste plant, maar dan opgestookt naar nog vurigere hoogte.
Ze bloeit nog wat later dan 'Lucifer' en heeft iets grotere bloemen aan donkere stelen. Vooral de kleur is sterk verbeterd.
Ze heeft lang smal en spits blad wat voor textuur zorgt tussen andere bladvormen.
Ze vormt op den duur dichte pollen die je kunt scheuren voor een andere plek.

Extra warmte voor je vurige border.

Een van de vurigste planten die we hebben voor de warme border. Hoewel niet echt zeldzaam blijken velen er erg hebberig van te worden wanneer ze in volle bloei staat.

Een beproefde goed winterharde cultivar, vroeg bloeiend en hoog. Best in de zon of halfschaduw op niet te droge grond. De meestal aangegeven hoogte van 1 meter wordt op onze rijke grond soms bijna met de helft overschreden.
"Light my fire."

Een compacte, rijk bloeiende vorm die goed overeind blijft.
Maar het voornaamst vind ik, dat zuivere fel rood.

Da's nog eens wat anders dan Crocosmia 'Lucifer' met die draak in plaats van een houtje.

(Hoewel 'Lucifer' toch ook nog steeds een hele goeie is, maar dan veel hoger en minder strak overeind.)

Deze verbeterde 'Gros Vert' is aanzienlijk winterharder en ook productiever dan zijn voorganger. De knoppen rijpen snel en een volwassen plant maakt zo'n 8 of meer bloemknoppen. Als je de bloemen laat open gaan wordt het prachtig paars bijenvoer.

De grote knoppen hebben purperen accentjes. Behalve als groente is ze ook als snijbloem zeer geschikt.

'Imperial Star' is een doornloos professioneel ras van het type 'Green Globe'.

Het is ontwikkeld voor vroege oogst en koude resistentie.

De 11 cm grote glanzend groene knoppen blijven goed gesloten, zijn zachtvlezig en hebben een milde zoete smaak.

Nog maar een keer: gestekte elatums zijn de sterkste riddersporen. Het is wel aan te raden ze meteen na de bloei tot de grond terug te knippen. Dat maakt de plant sterker en zorgt meestal voor herbloei in het najaar.

Dit is een nieuwe vrij lage vorm met bijzondere tweekleurige bloemen. Ze zijn pomponvormig, blauw van buiten, wit van binnen.

Geweldig van kleur en vorm.

Een klassike donker gentiaan-blauwe en vrij lage vorm van de kruising van D. elatum x D. grandiflorum.

Best langlevend, mits tijdig geknipt na de eerste bloei.

Je mag ze dus ook naar hartenlust knippen voor de vaas.

Ouderwetse rotsvaste laatbloeiers die vergeten worden omdat bijna iedereen tegenwoordig in het voorjaar of de zomer planten koopt.

Dit is een diepteinvestering van formaat die heel lang mee gaat.

Je kunt oude pollen af en toe delen.

Lekker laat.

Deze ouderwetse planten zijn zwaar ondergewaardeerd omdat tuiniers nu eenmaal bij voorkeur in het voorjaar kwekerijen en tuincentra bezoeken. Laat bloeiende planten worden daarom veel te zelden aangeplant.

Het zijn betrouwbare, makkelijke planten die extreem laat nog bloeien.

Hoewel het in oktober rustig wordt op de kwekerij beginnen deze schatjes dan pas aan hun hoogtepunt. (Komen jullie soms alleen voor de bloemetjes?)

Ze bloeien uitbundig en zijn uitstekend winterhard. behalve voor wat kleur in je late border kunnen ze ook prima in de vaas.
Roze met een zachte zilveren zweem, helaas niet goed zichtbaar op de foto.

Een beetje ouderwets meer wel lekker.

Deze Engelse cultivar uit 1942 is niet alleen ouderwets en oud, maar ook onuitroeibaar. Dendranthema zijn zeer winterhard en standvastig.
De zonnetjes van 'Mary Stoker' maken vlinders en mensen blij met het allerlaatste vleugje warmte van het jaar. Ze verkleurt van zacht oranje naar warm geel.
Je kunt ze in huis halen als snijbloem maar nog liever laten staan om er buiten van te genieten samen met onze gevleugelde vriendjes.

Inheems gras, maar dan een bijzonder goede selectie.

'Bronzeschleier' bloeit wat donkerder en later dan 'Goldschleier' en houdt heel erg veel langer die mooie uitgebloeide aren vast.

Een van de meest natuurlijke kleine siergrassen.

Je weeft die korenkleur door de lucht boven de planten waar ze bij hoort.

Grassen maken van je combinatie iets vanzelfsprekends waarschijnlijk omdat elke natuurlijke vegetatie gras bevat.

Dit zijn heerlijke beige wolken, maandenlang, als het meezit tot diep in de winter. In de tussentijd laat je er van alles bovenuit piepen.
Zet er bijvoorbeeld eens een flinke Kniphofia of hoge Digitalis tussen.

Inheems, sterk en makkelijk.

In Nederland is deze soort zeldzaam en beschermd. In de buurt van Amsterdam kom je ze nog wel tegen.

Ze komt meer voor in midden en zuid-oost Europa. Ze stond vaak in kloostertuinen vanwege haar medicinale eigenschappen en voor gebruik bij de bereiding van zeep.

Een leuke zeldzame heemplant.

Deze botanische anjer komt wild voor in de Karpathen; Roemenië, Moldavië en Oekrainë.

Ze vormt een kussentje met leuk gefranste witte bloemetjes die soms een rood kransje in hun hart hebben.

Ze is zeer winterhard.

Toen we dit lang geleden in Sissinghurst de eerste keer zagen waren we verslagen, betoverende klokjes bloemen aan ijle stengels uit een pol gras. De engelse naam is: Angels Fishing Rod en vrij vertaald is dat: engel-hengel, een zeer toepasselijke naam.
Uit Zuid Afrika, dus tijdens strenge winters met wat stro of sparrentakjes afdekken goede drainage helpt ook.

Elfachtige vliegertjes op een rij.

Met grote trots kondigen wij eindelijk weer eens aan: deze vegetatief vermeerderde vaste en doorbloeiende Digitalis.

Deze kruising van Digitalis lutea x mertonensis is aardig standvastig. De planten vertakken sterk en blijven de hele zomer bloeistengels maken met smalle abrikoos-roze klokken die overal bij passen en terloops van de combinatie een sprookje maken.