Ten noorden van de Seine alom geprezen als de meest winterharde Cistus. Groot, aromatisch donkergroen glimmend blad. Bloemen wit met een geel hart.
Het is een wat rommelige struik met bloemen luchtig op lange stengels.
Veel van de andere redelijk winterharde cultivars zijn kruisingen met C. laurifolius.
Snoeien; niet, of lichtjes meteen na de bloei.
Over deze en andere Cistus bestaat veel verwarring. Ze worden vaak veel groter dan wordt beweerd en je kunt ze niet kort houden met snoei, want dan bloeien ze niet. Ook wordt vaak onterecht beweerd dat ze van kalk houden, want dat doen mediterrane planten nu eenmaal.
Dit is met 1,5 tot 2 meter een forse bladhoudende struik voor een beschutte standplaats. Het blad is groot en gerimpeld.
Hoewel we de plant die we 20 jaar geleden kregen inmiddels kwijt zijn voordat we er veel ervaring mee konden opdoen proberen we het nog een keer met deze zeer diverse soort. Het is niet de meest winterharde in ons sortiment. Geef haar dus een beschutte standplaats. Een beetje schaduw zou ze verdragen, maar in de zon bloeit ze nog rijker.
Salieblaadjescistus.
Een grote struik vooral bewonderd om de tot 8,5 cm grote bloemen.
Wordt gewoon hoog, niet snoeien!
Je moet er plaats voor hebben, maar dan heb je ook wat. Zo lang de winters het toelaten.
De kruising van C. ladanifer x C. populifolius.
Zuurminnend.
Deze kruising van C. x canescens met vermoedelijk C. laurifolius gevonden door J. E. Sammons lijkt sterk op C. argenteus 'Peggy Sammons' maar heeft kleiner blad. De bloemen zijn zacht zalmroze en 5 tot 6 cm groot. Ze verdraagt tot -15oC en neutrale of licht kalkhoudende grond hoewel ze liever wat zuur staat.
Erg rijke bloeier met een lichte neiging tot zichzelf quasi dood bloeien.
Onze favoriete Cistus, vernoemd naar het ouderlijk huis van collega John Coke, het huis ook waar de eigenaar van rederij White Star Liner vernam van het zinken van zijn Titanic. Bijzonder goed doorbloeiend, doorgaans winterhard met mooi glanzend spits donkergroen blad.
Het is een in de Languedoc spontaan voorkomende kruising, voor neutrale of licht kalkhoudende grond.
Doorbloeiend tot de eerste vorst. December is dus haalbaar.
Onze favoriete Cistus, vernoemd naar het ouderlijk huis van collega John Coke, het huis ook waar de eigenaar van rederij White Star Liner vernam van het zinken van zijn Titanic. Bijzonder goed doorbloeiend, doorgaans winterhard met mooi glanzend spits donkergroen blad.
Het is een in de Languedoc spontaan voorkomende kruising, voor neutrale of licht kalkhoudende grond.
Doorbloeiend tot de eerste vorst. December is dus haalbaar.
Die feestelijke rode lampionetjes zijn de knoppen aan rode bloemstengels waar de zuiver witte bloemen uit vlinderen.
Het donkergroene ruwe blad en de compacte struikvorm geven de plant daarna blijvende waarde.
Deze kruising van; C. populifolius x salviifolius heeft de winter van 2010 nipt overleefd.
Zo'n 12 jaar lang daarvoor was ze bij ons probleemloos winterhard. Inmiddels staat ze al weer 5 jaar.
Gedurende anderhalve maand verandert dit monster in een grote witte berg. Na 8 jaar mag je rekenen op 3 x 3 m. Als een extra strenge winter er tenminste geen eind aan maakt. Beschut planten dus.
Dit is een van de weinige Cistus soorten die snoei verdragen.
Groot langwerpig, lichtgroen gekroesd blad.
Perfect ronde zelf vullende bolvorm.
Een handzame struik met zuiver witte bloemen van 5 centimeter doorsnee en fijn smal blad.
Een van de meest winterharde en meest rijk bloeiende. Het is een kruising van Cistus laurifolius met Cistus monspeliensis.
Cistus laurifolius is altijd goed voor dat beetje extra vorstbestendigheid in een kruising.
Een van mijn allerdierbaarste Cistus ooit vanwege de perfecte lage struikvrom.
Met grijsgroen blad, snel laag en breed uitgroeiend. Het is een van de meest winterharde en de eerste bloeier van alle Cistus.
'Grayswood Pink' werd gevonden als zaailing uit Grieks zaad en is geïdentificeerd als de kruising Cistus parviflorus met Cistus sintenisii.
Een heerlijk ding, laag en breed uitgroeiend.
Een van mijn allerdierbaarste Cistus ooit vanwege de perfecte lage struikvrom.
Met grijsgroen blad, snel laag en breed uitgroeiend. Het is een van de meest winterharde en de eerste bloeier van alle Cistus.
'Grayswood Pink' werd gevonden als zaailing uit Grieks zaad en is geïdentificeerd als de kruising Cistus parviflorus met Cistus sintenisii.
Een heerlijk ding, laag en breed uitgroeiend.
De kleinste die wij kennen. Zeer kleine, maar even talrijke bloemetjes en klein fijn blad. Bij ons worden ze niet groter dan 30 cm.
De kruising van C. salviifolius x C. inflatus.
Ze zijn niet zo standvastig als Helianthemum maar wel zeer leuk.
De nog net geen Helianthemum Cistus.
Grijsgroen blad met een licht gekrulde rand, meer breed dan hoog uitgroeiend. Het hoogtepunt van de bloei ligt in juni, maar tot de eerste vorst zijn er altijd wel wat bloemen.
Dit is een natuurlijke hybride, een spontane kruising, ontstaan in Zuid Frankrijk. van C. albidus x C. crispus. In Nederland wordt Deze ook wel als C. crispus 'Sunset' aangeboden.
Geef ze geen kalk.
Een goede klassieke Cistus met duidelijke vlekken.
Lang smal glimmend donkergroen blad.
De natuurlijke kruising van Cistus ladanifer x C. creticus.
Voor lichtzure droge grond op een wat beschutte plek in de volle zon.
Een heerlijke betoverende spetterende kleur hebben deze tot 9 cm grote bloemen.
Voor ons een fantastische aanwinst uit 2007, waar ik meteen zo veel mogelijk van ben gaan stekken.
Het wordt op den duur een forse struik.
Die kleur is echt waanzinnig, maar wat worden ze snel groot die schatjes.
Dit een kleine zachtroze licht geurende kruising uit de buurt van Montpelier.
Ze is minder kalk tolerant en staat graag op goed doorlatende grond.
Het langwerpige blad is grijs-groen.
Als het warm genoeg is kan ze ontzettend explosief bloeien.
Al vele jaren een van mijn liefste vaste plant clematis soorten. De heerlijk blauwe bloemen worden hoog gehouden door stevige stengels.
Die stengels worden tot 1 m lang maar buigen daarbij naar buiten en zoeken wat steun bij andere planten. Daarom kunnen we niet altijd van 1 meter hoogte spreken.
Ze staat dus op eigen benen tussen je vaste planten.
Op de overgang tussen de vasteplant Clematis en klimmende soorten. Liggend als bodembedekker erg aangenaam tussen vaste planten en struiken, maar aanbinden kan ook. De bloemen zijn subtiel en zeer talrijk in trossen.
Zet er iets met zilver blad naast zoals Artemisia, of Salix exigua en geniet...
Wat me er aan verontrust is dat meneer Robert Bryden, de vinder (1935), zijn vrouw dus 'Mrs' noemt.
Deze bij ons vooral op de Zuid- Limburgse kalkgronden inheemse bosrrank is wat minder spectaculair, maar wordt door bijen en vlinders het best begrepen.
Jaag haar in wat minder spectaculaire struiken in een wild insectenhoekje van je tuin. Wij maken biotoopjes op de kwekerij voor vogels, insecten en andere flora en fauna. Daar past ze uitstekend.
In het najaar vormt ze opvallende zaadpluimen.
Zeven centimeter grote zacht gele bloemen van de zomer tot de eerste vorst.
Een sterke, standvastige nieuwe uit het 'Big Bang' veredelingsproject van Darrel Probst.
Bijna waren we helemaal gestopt met Coreopsis tot Darrel zijn werk deed.
Ze geneest geelvrees.
Want hoe geler ze zijn, deste standvastiger.
De Chinese tegenhanger van de inheemse Cornus mas. De vruchten rijpen vanaf september en zijn goed eetbaar. Ze worden ook medicinaal gebruikt.
Een bijzonder makkelijke natuurvriendelijke struik tot kleine boom.
Heeft een sierlijke bruin afbladderende bast.
Het blad wordt diep bruin-rood in de herfst.
Collectors item.
Donker groen - purper blad en fantastisch sprekende paarsblauwe bloemen heeft deze vrij recent (1996) in China gevonden plant.
Ze groeit er van nature op vochtige beschaduwde plekken langs bergbeekjes.
Indrukwekkend en wellicht de allerbeste blauwe.
Hazelaars zijn makkelijke struiken die zichzelf, of elkaar over grote afstanden via de wind bestuiven. Ze zijn een goede en vooral zeer vroege bron van stuifmeel voor bijen en andere nuttige insecten.
Snoei bij een oude struik om de paar jaar oude takken helemaal tot de grond terug. Verder hem je er geen omkijken aan.
'Cosford' draagt al op jonge leeftijd en geeft heerlijke zoete hazelnoten.
Als je een hazelaar wil planten voor de noten dan is dit een goede keus. Ze geeft laat; eind september-oktober een goede opbrengst van zeer grote glanzende vruchten.
Omdat mannelijke en vrouwelijke bloemen niet tegelijk bloeien hebben hazelaars veel baat bij een bestuiver. Goede bestuivers voor deze zijn: Lange Spaanse', ´Cosford´ en ´Webb´s Prize Cob´.
Maak je hier niet te druk over, meestal zorgt een wilde zaailing in de buurt ook prima voor bestuiving.
Wat gelige, gestreepte, langwerpige vruchten van zeer goede smaak.
Zeer productief, maar kan soms beurtjaren hebben.
Goede bestuivers voor deze zijn: 'Halle'sche Riesen' en ´Cosford´.
Hazelaars vergen vrijwel geen onderhoud, plant ze op 4 m van elkaar.
Een in september al rijpende productieve hazelaar met grote noten. Hazelaars zijn zeer vroeg bloeiende windbestuivers en de bijen komen omdat ze zo vroeg verder weinig vinden ook graag langs.
Verschillende rassen bij elkaar planten zorgt voor betere bestuiving.
Snoei alleen af en toe voor verjonging wat oude takken tot de grond weg.
Grote, heerlijk zoete noten in clusters van 2 of 3, soms meer.
Goede bestuivers voor deze zijn: 'Halle'sche Riesen' en ´Cosford´ maar ze zijn ook voldoende zelfbestuivend.
Lekker een winter voorraadje aanleggen.
Zo sierlijke groente dat je er amper van durft te eten. Het indrukwekkend van purperpaars naar grijs verkleurend blad wordt gekroond met de smakelijkst uitziende broccoli op aarde en als je daar vanaf weet te blijven die heerlijke witte wolken. Als groente is het jonge blad, gebleekt, een delicatesse. Bedek hiervoor de plant met een omgekeerde bloempot. Jaarrond is het jonge blad heerlijk in groentegerechten:
Zeelicatesse.
Deze verbeterde vorm van de oude 'Lucifer' is net zo'n makkelijke vaste plant, maar dan opgestookt naar nog vurigere hoogte.
Ze bloeit nog wat later dan 'Lucifer' en heeft iets grotere bloemen aan donkere stelen. Vooral de kleur is sterk verbeterd.
Ze heeft lang smal en spits blad wat voor textuur zorgt tussen andere bladvormen.
Ze vormt op den duur dichte pollen die je kunt scheuren voor een andere plek.
Extra warmte voor je vurige border.
Dit is mijn favoriete fruit. Van de vruchten maak ik gelei met citroen en laurier. Ze geuren heerlijk dus liefst leg je ze eerst een poosje in de woonkamer. En de bloemen zijn zo zacht en lieflijk als poëzie kan zijn.
Een appelvormige, dus ronde vrij kleine kweepeer. (Er zijn ook peervormige.) Zeer geschikt voor ons klimaat en als allemaal zelfbestuivend en extreem rijk dragend.
Kweeperen zijn fijne kleine boompjes die sierlijk bloeien en gemakkelijk, dus zonder enig onderhoud, een enorme oogst grote vruchten voortbrengen. Ze zijn uitstekend zelfbestuivend, de boom bezwijkt er zowat onder. Extra bestuiving mag je onder andere verwachten van de rassen 'Lescovacks' en 'Portugal'.
'Rea's Mammoth' heeft grote peervormige vruchten van omstreeks een kilo per stuk.
'Imperial Star' is een doornloos professioneel ras van het type 'Green Globe'.
Het is ontwikkeld voor vroege oogst en koude resistentie.
De 11 cm grote glanzend groene knoppen blijven goed gesloten, zijn zachtvlezig en hebben een milde zoete smaak.
Een spectaculaire nieuwkomer die zich nog wel een beetje moet waarmaken in weer en wind. Dat zal geen probleem zijn vanwege de geringe hoogte.
Delphinium is meestal standvastig deze zal dat ook zijn.
Gevulde bloemen met een appelgroen hart. Zacht en wollig, best stoer en apart maar lieflijk tegelijk
Nog een gevulde dus alleen daarom al heel bijzondere nieuwe. Niet te hoog dus stevig.
Voegt een nieuwe dimensie toe aan Delphinium.
Na de eerste bloei knippen geeft ook hier herbloei.
Een doorbraak, spectaculair inderdaad.
Dit sterke type ridderspoor is zeer standvastig. Zeker als je ze na de eerst bloei in juni terug knipt. Ze gaan dan nog een keer bloeien, vaak tot oktober.
Niet te hoog, dus redelijk stevig rechtop staand. Zeeblauw met een witte bij.
Een kleur zo geurig als een zonnige zondagochtend.
Een goede gestekte vaste in een elfenkleur.
Na de eerste bloei diep terugknippen voor herbloei en vooral standvastigheid.
Zet je plantsteunen erbij voor de eerste storm en geniet met volle teugen.
Een koele bries.
Ouderwetse rotsvaste laatbloeiers die vergeten worden omdat bijna iedereen tegenwoordig in het voorjaar of de zomer planten koopt.
Dit is een diepteinvestering van formaat die heel lang mee gaat.
Je kunt oude pollen af en toe delen.
Lekker laat.
Deze ouderwetse planten zijn zwaar ondergewaardeerd omdat tuiniers nu eenmaal bij voorkeur in het voorjaar kwekerijen en tuincentra bezoeken. Laat bloeiende planten worden daarom veel te zelden aangeplant.
Het zijn betrouwbare, makkelijke planten die extreem laat nog bloeien.
Hoewel het in oktober rustig wordt op de kwekerij beginnen deze schatjes dan pas aan hun hoogtepunt. (Komen jullie soms alleen voor de bloemetjes?)
Ze bloeien uitbundig en zijn uitstekend winterhard. behalve voor wat kleur in je late border kunnen ze ook prima in de vaas.
Roze met een zachte zilveren zweem, helaas niet goed zichtbaar op de foto.
Een beetje ouderwets meer wel lekker.
Deze Engelse cultivar uit 1942 is niet alleen ouderwets en oud, maar ook onuitroeibaar. Dendranthema zijn zeer winterhard en standvastig.
De zonnetjes van 'Mary Stoker' maken vlinders en mensen blij met het allerlaatste vleugje warmte van het jaar. Ze verkleurt van zacht oranje naar warm geel.
Je kunt ze in huis halen als snijbloem maar nog liever laten staan om er buiten van te genieten samen met onze gevleugelde vriendjes.
Inheems gras, maar dan een bijzonder goede selectie.
'Bronzeschleier' bloeit wat donkerder en later dan 'Goldschleier' en houdt heel erg veel langer die mooie uitgebloeide aren vast.
Een van de meest natuurlijke kleine siergrassen.
Je weeft die korenkleur door de lucht boven de planten waar ze bij hoort.
Grassen maken van je combinatie iets vanzelfsprekends waarschijnlijk omdat elke natuurlijke vegetatie gras bevat.
Dit zijn heerlijke beige wolken, maandenlang, als het meezit tot diep in de winter. In de tussentijd laat je er van alles bovenuit piepen.
Zet er bijvoorbeeld eens een flinke Kniphofia of hoge Digitalis tussen.
Inheems, sterk en makkelijk.
Eigenlijk vooral vanwege de onweerstaanbare naam en omdat we nu eenmaal een anjertje horen te hebben.
Het is een heerlijk rijk bloeiend, geurend dwergje uitgroeiend tot een compact heuveltje. Geen problemen dus met lange kaal wordende stemgels waar de pluimanjers vaak last van hebben. Je kunt er ook een vrolijke pot mee te vullen.
Een klein lief ruikertje.
Ik heb al vaker geschreven hoe verbluft wij nu bijna 30 jaar geleden waren over de elfachtige bloemetjes die aan een onzichtbaar dun bloemsteeltje boven een graspol leken te zweven. Engelsen noemen ze daarom 'Angels Fishing Rod'. Alle Dierama komen uit Zuid Afrika maar ze zijn ook hier goed winterhard omdat ze tot hoog in de bergen voorkomen. Deze is daarom ook vernoemd naar de Drakenberg.
Ze is goed standvastig, het is misschien wel een van de allerbeste engelhengels.
Het elfje uit de draken sprookjes.
Toen we dit lang geleden in Great Dixter de eerste keer zagen waren we verslagen, betoverende klokjes bloemen aan ijle stengels uit een pol gras. De engelse naam is: Angels Fishing Rod en vrij vertaald is dat: engel-hengel, een zeer toepasselijke naam.
Uit Zuid Afrika, dus tijdens strenge winters met wat stro of sparrentakjes afdekken goede drainage helpt ook.
Elfachtige vliegertjes op een rij.
Dierama is een betovernd geslacht uit Zuid Afrika. Ze zijn bij ons op het randje winterhard en vereisen dus een niet al te kalkrijke beschutte plek in de zon.
Het blad is smal en lang en de bloemsteeltjes zijn bijna onzichtbaar zodat het lijkt alsof de bloemen boven een graspol zweven.
Ze houden niet van zeer droge grond. Van nature groeien ze in vochtig grasland, maar dat is, zoals gezegd, in Zuid Afrika.
Een doorbloeiende vaste voor een droge plek in de volle zon.
Glanzend donkergroen blad, ook in de winter.
De plant is een bewuste kruising van D. lanata x D. grandiflora 'John Innes Tetra' met D. laevigata uitgevoerd in 1995 door Heather Wilson, in Stroud, Gloucestershire. Na jarenlange proeven werd ze in 2005 voor het eerst aangeboden in Engeland.
Een spannende plant met een bijzonder warme kleur.
Veel kruidendokters denken dat het geneesmiddel wel uit de bekende tweejarige zal worden gewonnen. Maar de vaste lanata bevat 4 x zoveel werkzame stof dan D. purpurea. Deze wordt dan ook grootschalig aangeplant voor productie van digitaloine, een op het hart werkzaam medicijn. Het lijkt me fantastisch zo'n veld een keer te mogen zien want ze is gruwelijk mooi. De bloem is bolrond vooral wit met mokka en een grote witte onderlip, van binnen bruin getekend.
Een vaste plant, maar kortlevend.
Een heerlijke mediterrane weefplant die niet alleen vast is, dus een paar jaar blijft leven, maar zich ook nog speels en niet hinderlijk uitzaait.
Lange smalle aren met heel veel kleine citroengele bloemen.
Ze staan tussen mijn Salie, Santolina en lavendel.
In Zuid-Frankrijk kwam ik dit schatje regelmatig tegen, maar ze zijn ook in Nederland, hoewel zeldzaam, inheems.