Hier kun je op bouwen; grijzig blad, doorbloeiend, gemakkelijk.
Ik raak nog wel eens verstrikt in discussies met klanten die een lage zoeken wanneer ik deze aanbeveel boven de volgens hen lagere 'Walkers Low'. 'Six Hills Giant' is lager, groeit meer in de breedte en heeft een iets zachtere kleur. 'Walkers Low' is vernoemd naar een tuin met die naam.
Als de bloei wat minder wordt; afknippen tot de grond, dan beginnen ze opnieuw. Dat kan wel drie keer per jaar.
'Bramdean' is een wat hogere cultivar van kattenkruid met extra lange bloeisteggels.
Knippen geeft herbloei.
Super sterk en makkelijk snel vullend.
Wij adviseren Nepeta als alternatief voor lavendel in de halfschaduw.
Deze zeer recente introductie vormt compacte lage struikjes van 30 cm hoog en 40 cm breed.
Ze bloeien, als je de uitgebloeide bloem af en toe verwijdert de hele zomer door. Je mag ze tussen door ook een keer tot de grond afknippen.
Zeer makkelijke planten.
Make your cat purr.
Breed uitgroeiende en uitwaaierende pol met roze in de bloemen en diep donker roodbruine herfstkleur. Een inmiddels wat oudere selectie van Kurt Bluemel uit de V.S.
Het feest hier is de elegante breed uitstaande groeiwijze en het diep purperen blad in het najaar.
Een van mijn favoriete grassen.
'Monocarp' (eenmaal bloeiend), collega's noemen het vaak tweejarig, is net zoiets als 'Carpe Diem' (pluk de dag). Of zoals mijn guru zou zeggen: "You ought to be digging it while it's happening." (FZ) Meestal al het tweede jaar een heerlijke wollige wolk op 150 cm hoge purperen stelen.
Ze zaaien zich bovendien rijkelijk uit.
Ik zaai per pot meerdere zaden waardoor je kans hebt op vaker bloei uit dezelfde pot. Genoeg tijd dus voor de zaailingen om het over te nemen.
Een rijk bloeiend fontijngras met dikke wollige aren.
Ze is wat meer natuurlijk van uitstraling dan de meeste voor mij wat al te strakke lampenpoetsers.
In de herfst kleurt het blad oranje, later wordt het donker geel en uiteindelijk resulterend in een beige, zeer goed winterbeeld.
Fijn, strak opgeruimd en uitstekend presterend maar toch nog een beetje losjes.
Het heeft lang geduurd tot ik deze leerde waarderen. Ik vond de lampenpoetsers nogal stijfjes en begon met de wat minder gangbare vormen. In de loop der jaren viel mij op hoe mooi hun winterbeeld is. Tot de winter zijn het nette polletjes die voor siergrassen vrij vroeg bloeien met strakke pluimpjes.
Je ziet ze vaak in grote groepen in de voortuinen van strakke witgeschilderde villa's. Soms met een paar berkenboompjes en verder niets.
Diep donkere poetsborsteltjes.
'Moudry' is een van de strakste en meest contrastrijke lampenpoetsers.
Ik ben zelf geen lampenpoetserfan, juist omdat ze zo strak en opgeruimd zijn, meestal toegepast in tuinen die dagelijks worden gestofzuigd.
Maar deze is zo strak dat het weer aardig wordt. Bovendien blijven ze de hele winter aantrekkelijk.
Laag siergras dat elegant breed uitwaaiert en lang bloeit.
Lastig om niet even aan te zitten of het te aaien.
De juiste bloeitijd voor veel prairie stijl combinaties, maar ook prima als solitair.
Eleganter dan de meeste, lampenpoetsers. Ik vind ze bijna allemaal iets te stijfjes.
Het begon allemaal met 'Husker Red', maar ja, ze zijn best makkelijk te zaaien en dus kennen we inmiddels 8 verschillende cultivars van deze zeer winterharde Penstemon.
De naam 'Onyx and Pearls' slaat op het contrast tussen het zwarte blad en de witte bloemen.
Ze heeft tot nu toe het donkerste blad. Ook de bloemstengels zijn bijna zwart.
Wollige bloemkelken aan lange aren, heerlijk zilver grijze stengels en blad.
In het voorjaar knip je ze diep terug; verder geen omkijken naar en gegarandeerd een eindeloos lang bloemenfeest in het najaar.
Ze komen van de ijskoude steppes in de Kaukasus, maar doen het ook voortreffelijk in heet zuid Frankrijk.
Maak je dus geen zorgen als iemand beweert dat deze een beetje bang wordt van vorst.
Onzin: Dit is Genghis Khan lavendel.
De dwergvorm van 'Blue Spire'. Deze dingen komen uit de Mongoolse stenige steppe waar ze samen met Eremurus staan. Ze hebben dus niets nodig behalve zon. Kou deert ze ook niet.
Diep snoeien in het voorjaar.
Deze zilveren droom, samen met Echinacea en Verbena, vormt sinds 2010 de ruggengraat van onze prairie border.
Jelena maakt een nette, compacte bolronde struik die in het najaar voor de helft uit bloemstengels bestaat.
Tegenwoordig is Perovskia officieel ingedeeld bij Salvia. Ik noem ze ook wel Djengis Kahn lavendel vanwege hun herkomst uit de Mongoolse stenige steppe.
Ze zijn zeer winterhard en verdragen elk weertype, inclusief extreme hitte en bittere kou.
Peter Catt van Liss Forest Nursery, Hampshire, Groot-Brittannië is de uitvinder van de beste Russische salie tot nu toe: 'Lacey Blue' en in 2012 introduceerde hij 'Silvery Blue'.
Nog ietsje lager en dus steviger maar vooral vanwege het zeer zilveren blad een opwindende introductie.
Ze zijn allemaal prima winterhard en geurig.
Zilveren Djengis Khan lavendel.
Extra zilver blad en zeer rijke volle bloei kenmerken deze recente dwergvorm gevonden tussen zaailingen van 'Blue Spire'.
Knippen zorgt voor herbloei. Maar doe dat in ieder geval elk voorjaar.
Goed voor een zilveren medaille op Plantarium 2009.
Deze heeft de fijnste wollige bloemen.
Ik ga hier niet omheen draaien; dit is gewoon een simpele bodembedekker en we zijn er wegens gebrek aan tijd en aandacht nog niet achter welke affinis nu de allerbeste is.
Tot nu toe weten we zeker dat ze onverwoestbaar zijn en allemaal rood en roze tegelijk kunnen bloeien.
Lekker laag zijn ze ook allemaal, dus zijn het perfecte bodembedekkers.
Chris heeft niet ook nog een oranje veld. Deze is afgeleid van 'Blackfield'.
Het is een ietwat elegant doorknikkende aar die naar oranje neigend roze bloeit.
Lekker met blauw en grijs of bijvoorbeeld zo'n porseleinen Clematis x jouiniana.
Even sterk en even makkelijk als de rest.
Chris Ghyselen, selecteert al zeker 15 jaar binnen zijn favoriete geslacht.
Ik herinner me goed hoe hij daar lang geleden over sprak. De afgelopen jaren plukken we de vruchten van zijn werk.
Dit is een zeer korte roze met elegant doorbuigende bloemaartjes.
De laatste en misschien wel meest fantastische nieuwe bodembedekkende Persicaria.
Persicaria amplexicaulis 'Alba' kan het schudden, dit wordt de nieuwe standaard.
Rijke bloei met fijne lange, zeer elegant doorbuigende spitse aren.
Net zo onverwoestbaar als de rest.
Met dank weer aan de specialist Chris Ghyselen.
Deze majestueuze schermbloemige kan een beetje tippen aan Ferula. Dus ze is geweldig.
Het blad komt niet hoger dan 70 cm, de rest vormt het transparante bloemstengel festijn. Die stengels zijn bovendien donker purper.
Een zeer bruikbaar verticaal element voor je border dus. Ik denk daarbij aan prairie hoewel ze oorspronkelijk uit zuid-oost Europa komt.
Deze vlambloem uit de Oostelijke VS staat van nature in de halfschaduw, tussen struiken of in bosranden.
De bloemen geuren lichtjes. De plant verspreid zich heel geleidelijk, dus niet overrompelend, met worteluitlopers.
'Blue Moon' wijkt af van de wildvorm door brede petalen die volle maan-ronde bloemen vormen.
Makkelijke, lieflijke maanwolkjes.
Sterk geurende bleek-violetblauwe bloemen aan lage planten. Weinig of geen last van meeldauw.
Te makkelijk voor meer woorden.
Na de bloei mag je ze eens flink knippen.
Aangename blauwe wolkjes.
Deze is veel verfijnder dan de andere Pycnanthemum, met haar smal geveerd blad.
Kleine knoopachtige witte bloemen in clusters, de hele zomer
dit is geen muntsoort, maar ze heeft wel een munt-geur.
Het geslacht Pycnanthemum werd vroeger tot de Mentha gerekend.
Een amerikaanse bosrandplant met heerlijk zilveroplichtend topblad.
Een van de beste vlinderplanten die er zijn!
Bovendien heerlijk geurend.
Het blad kun je vers kauwen, of je kunt er thee van maken.
De eerste keer dat ik deze plant met paars gespikkelde witte bloemen en smal grijzig blad uit het zuiden van de VS zag stond er een bordje bij met: Origanum viride. De bijen uit een nabijgelegen korf vlogen er massaal op, zo'n bevlogen plant zag ik daarna nooit meer.
De groeiwijze lijkt inderdaad op die van marjolein. Het is ook een ex-munt: vroeger heette ze Mentha pilosum.
Die muntgeur blijft en wordt na drogen zelfs nog sterker.
Hier gaat het alleen om de bloembodem want bloemblaadjes ontbreken. De schutbladen nemen die rol over in het groen. Wat overblijft is de conische zwarte bloembodem met een groen kransje en dat wordt in onze borders meestal heel leuk gevonden.
Bloemschikkers worden hier heel hebberig van.
Subtiel, maar dus niets mis mee.
Deze fantastische recente vondst van Rolando Uria, de rood-roze variant van 'Amistat', heeft fuchsia-rode bloemen uit zwarte knoppen.
Ook deze komt uit warme streken en is het randje winterhard. De kans dat ze in de volle grond overleeft is groot.
De bloemen verkleuren onder invloed van de temperatuur en laten soms wat paars zien.
Iedereen houdt van haar, dus ze zal net als 'Amistad' wel weer snel uitverkocht raken.
Wow paars, deze kruising van Salvia guaranitica x S. gesnerifolia uit Argentinië.
Zwarte knoppen en donker paarse bloemen.
Eindeloos en rijk bloeiend.
Ze is wat op het randje, dus eventueel in een pot planten die in de koude kas of garage gemakkelijk overwintert. Waaghalzen laten ze ook wel met succes in de volle grond. Dat doen we zelf natuurlijk ook.
Een moet hebben salie.
Hier verheugen we ons al een tijdje op. Nu die leuke tweekleurige bloemen op de foto's ergens in de Himalaya van Salvia hians niet waar blijken te worden gemaakt kunnen we ons hier prima mee troosten.
'Azure Snow' is een makkelijke, goed winterharde plant. Net als veel andere Salvia kan ze als je ze in de zomer terug knipt herbloeien.
Het kleurenpalet van deze Mexicaanse soorten (microphylla, greggi en jamensis) wordt alleen maar groter. Elk jaar testen we wel een paar nieuwe introducties. Dit is er zo een.
Blauw is bijzonder voor deze kruisingen, maar we hebben er misschien al wat veel.
Net als de rest half winterhard, dus in pot of op een beschutte plek planten.
In 2013 gezaaid door Diederik Riethorst. 'Hot Lips' was een van haar voorouders.
Een beetje gek wel deze Engelse introductie,, maar in ieder geval niet saai.
Zoals de meeste in deze genen pool wat vorst gevoelig, maar sterk genoeg om de meeste winters te overleven.
Voor wie zich net als ik afvraagt: Wat is een Streptopelia orientalis, of Oriëntaalse tortelduif? Zie foto 3.
Deze kruising van Salvia guarantica x Salvia orbingnaei is geselecteerd in Argentinie door Rolando Uria en Francisco Lozano en in 2022 geïntroduceerd op de Chelsea Flowershow.
Het is een compacte vorm met het uiterlijk van Salvia guaranitica. Ze zou nog iets winterharder zijn dan de originele 'Amistad' die we hier samen met de rest van de guaranitica's succesvol in de volle grond laten overwinteren.
Weer een vriend erbij.
Er is veel beweging op het Salvia guaranitica front. De grenzen worden voortdurend verlegd. In 1996 hadden we de fantastische 'Argentine Skies', 'Blue Enigma' en 'Purple Majesty'. In 1912 legde 'Amistad' de lat nog hoger en in 2019 waren we verbluft over 'Amante'. Ze zijn zo populair dat we er nooit genoeg van hebben. 'Rockin' Deep Purple' uit 2020 is compacter en bloeit nog wat uitbundiger en langer.
Winterhard, maar in het voorjaar komen ze soms niet op vanwege slakken.
De belangrijkste sierwaarde vormen de prachtige grote zwaar grijs-behaarde rozetten. Het tweede jaar wordt het blad wat minder grijs en verschijnen er stengels met grote witte bloemen. Gertrud Jekyll adviseerde de bloeistengel weg te knippen om het grijze rozet te houden. Maar dat is onzin. De bloemen zijn al even fabuleus als het blad
Ze gedraagt zich bij ons meestal als tweejarige, maar kan volgens sommigen tot 30 jaar oud worden.
Het blauw van deze late bloeier is van ongekende schoonheid. Het grijs-groene smalle blad draagt daar aan bij. Een van mijn favorieten vanwege de aangename kleurstelling. De plant heeft tegen het einde van het seizoen soms wat steun nodig en moet absoluut in de volle zon staan om rijk te kunnen bloeien. Salvia azurea lijkt een beetje op de nog hogere Salvia uliginosa. Het blad van Salvia azurea is smaller, bijna lijnvormig met een grijze waas. Winterhard, voor een droge zonnige plek.
'Hot Lips' was blijkbaar zo'n succes dat ze nu allemaal zusjes blijkt te hebben in een net even iets ander kleurtje. Ze kunnen allemaal onder invloed van de temperatuur soms helemaal wit of helemaal roze-rood worden. Dat komt vanzelf weer goed. We durven ze inmiddels ook in de volle grond te planten omdat ze tenminste -11 verdragen. Ze worden dan zo geweldig dat we het risico van een strenge winter op de koop toe nemen.
Een kersenkus.
Terug van weggeweest; deze heerlijk zachte hoge hemelsblauwe.
De bloemen zijn 2-3 cm lang aan lange aren.
Ze bloeit vanaf juni door tot de eerste vorst.
De soort komt wild voor in Brazilië, Paraguay, Uruguay en Argentinië, aan beken en in bos. Ze is vernoemd naar de Guarani indianen uit Rio de la Plata. Maar we durven haar na jarenlange ervaring gewoon winterhard te noemen. Ze sterft in de winter tot de grond af. In het vroege voorjaar kan ze las hebben van slakken die de jonge scheuten afknabbelen.
De verbeterde 'Black & Blue' van Blooms is compacter, iets minder hoog en bloeit iets eerder.
De stelen zijn net zo zwart.
Een half winterharde plant die zeker tot -10 verdraagt. In pot overwinter je ze dus gemakkelijk in een koele donkere ruimte.
Met iets meer moed overwinter je ze ook in de volle grond misschien wel met succes.
Noord Amerika heeft 5 Blueberry Lakes. De beste stek voor de bessen is het meer in Ontario.
Een zeer recente introductie (2025) waar we nu al een kleine lichting van kunnen aanbieden.
Vroeg bloeiend, compact en vermoedelijk winterhard.
Deze reus werd als zaailing gevonden in een Belgische tuin en in 2019 geïntroduceerd. Ze lijkt erg op 'Black & Blue' maar is nog groter en heeft nog iets zwartere knoppen en stelen.
Er zijn veel Salvia die uitstekend winterhard zijn maar de meest spectaculaire zijn soms op het randje. De kans op succes is voor deze redelijk groot, net als de plant. Ze sterft in de winter tot de grond af en kan dus worden afgedekt. Maar ze mag ook in pot.
Nieuwe generatie (2025), super laag voor de soort en nieuwe kleurtjes.
Dit is afgaande op de kleur en de compacte groeimogelijk een kruising van Salvia guaranitica met Salvia splendens. Dat zou de winterhardheid niet ten goede komen.
Ik veracht dat ze even winterhard zijn als Salvia guaranitica maar heb dat nog niet voldoende kunnen testen.
Vanwege de lange bloei ook geschikt voor potten.
Deze zeer compacte, lage en vroeg bloeiende cultivar werd in 2025 geïntroduceerd en is dus voorlopig nog schaars.
Ik vind ze geweldig die 'Lake Salvia'.
Voor de volle grond of in pot.
Vermijd het prachtige meer wegens te druk, zet liever deze schoonheid in je tuin.
Het wordt steeds gekker qua kleuren die kennelijk mogelijk blijken binnen een van mijn favoriete soorten. Dit is vermoedelijk een kruising van S. guaranitica met S. splendens.
Donker purperen knoppen met grote vurig roze bloemen.
Mogelijk vorstgevoelig, dus beschut planten of in pot.
Ik was al groot fan van Salvia guaranitica toen we ze nog binnen overwinterden. Nu blijkt dat ze de winter in de volle grond goed doorstaan ben ik helemaal in mijn nopjes. Ze staan allemaal in onze Salvia border en doen het daar fantastisch.
'Purple & Bloom' is een compacte vorm, net als 'Black & Bloom' en kan dus ook in pot.
Ze bloeit zeer rijk en lang aan donkere stelen.
Officieel half winterhard maar zeer kansrijk in de volle grond.
Ik ben niet de enige fan van Guaranitica salie. Ze raken altijd snel uitverkocht.
Het zijn grote planten met grote bloemen, op een enkele dwergvorm na. Hoewel ze oorspronkelijk uit Zuid Amerika komen zijn de meeste hier redelijk winterhard. De Rockin' serie is recent geselecteerd op vroege bloei en compacte groei.
Sky Blue wordt maar ± 85 cm. Het contrast tussen de bijna zwarte stelen en heldere bloemen is fantastisch.
De nieuwe generatie Guaranitica salie wordt vooral geselecteerd op compacte groei.
Bestaande cultivars werden 150 tot 200 cm wat ook geweldig leuk is in een forse border. De fantastische nieuwe generatie voegt daar een dimensie aan toe. De nieuwe kleuren van de grote bloemen zijn spectaculair.
Bij ons zijn ze winterhard. Controleer wel in het voorjaar of de nieuwe scheuten niet al onder de grond worden afgeknaagd door slakken. Slakkenkorrels werken dan als 'wondermest'.
Groot en indrukwekkend met lange bloeiaren waaraan diep paarse bloemen uit zwarte knoppen komen. Kruising van Salvia guaranitica met Salvia gesneraeflora, ontstaan in Huntington botanische tuin, California, Kuipplant, verdraagt minimaal -10o C wellicht veel meer. We hebben ze jarenlang in de vollegrond gehad.
Deze Joegoslavische soort is een van de teerste en meest romantische in het geslacht met fijne kleine bloemetjes. (De kleinste bloemen heeft Salvia tillifolia.) Geveerd fijn grijsgroen blad, gemengde pastel kleuren, wit, roze of licht blauw, die vanzelf mooie combinaties vormen, wolken fijne bloemetjes.
Mag in de winter niet te nat staan. Winterhard, kortlevend.
Op zoek naar de beste blauwe onder de half winterharde Mexicaanse Salvia kwamen we deze rijk bloeiende selectie tegen.
Het blauw is uitstekend we missen nog de donkere stelen waar we in eigen selecties voor kiezen. Maar het is een heerlijke potplant die makkelijk te overwinteren is. Steeds meer worden dit soort Salvia ook gewoon in de volle grond gelaten en overleven daar de winter, maar ik durf dat nog niet te beloven.
Het vliegend spul is er erg blij mee.
Ik snap het ook niet precies waarom we nu de aarde zo opwarmt opeens een plantaardige warmteminnaar moeten inzetten voor verkoeling.
Het is de allernieuwste witte. De witte Mexicanen die we tot nu toe hadden stelden soms teleur. Deze is veel beter, mooi compact, vol en rijk bloeiend.
Ik had hem misschien eerder 'Sombrero' genoemd maar het is een heerlijk ding.